Nga Redi Minga:
Prej disa muajsh, kryeministri Edi Rama po ndjek një kurs të ri politik që po tensionon gjithnjë e më tepër marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Nën petkun e afrimit me Bashkimin Europian, Rama po përpiqet të shfaqet si lider “autonom”, por në fakt po e çon Shqipërinë drejt një krize të re diplomatike me aleatin më të madh që vendi ka pasur ndonjëherë.
Nga partneriteti strategjik te përplasja e heshtur
Që prej viteve 1990, SHBA ka qenë mbështetësi më i fortë i shtetit shqiptar – politikisht, ushtarakisht dhe ekonomikisht. Por gjatë mandatit të tij të katërt, Rama ka zgjedhur të testojë kufijtë e kësaj miqësie. Fillimisht duke e refuzuar dhe sulmuar zv.ambasadores amerikane Nancy VanHorn, pastaj me ftohjen ndaj qëndrimeve të Washingtonit për drejtësinë dhe luftën kundër korrupsionit, e tani me afrimin e tepruar ndaj burokracisë europiane, Rama po dërgon sinjale të qarta sfide ndaj SHBA.
Burime diplomatike kanë pohuar se prej disa kohësh komunikimi mes Tiranës dhe Washingtonit është bërë më i ftohtë se kurrë. Zyrtarët amerikanë e kanë vënë re me shqetësim përpjekjen e Ramës për të ndërtuar një “autonomi gjeopolitike” të rreme, duke e përdorur Brukselin si mburojë për interesat e tij personale dhe ato të grupit të pushtetit që e rrethon.
“Lojërat e mëdha” nuk luhen me duar të vogla
Në thelb, Rama po tenton të luajë një lojë të rrezikshme: të paraqitet në sy të europianëve si një “lider i qëndrueshëm” në Ballkan, ndërsa në realitet ka humbur besimin e Washingtonit. SHBA nuk harron që reforma në drejtësi – e mbështetur fuqimisht prej tyre – është kthyer në një instrument politik në duart e kryeministrit, që ndëshkon kundërshtarët dhe mbron klientelën e vet.
Shtetet e Bashkuara kanë parë edhe përpjekjet e Tiranës për të manovruar në çështjet rajonale, sidomos në raport me Kosovën dhe Serbinë, duke u rreshtuar herë pas here në linja që bien ndesh me politikat amerikane në Ballkan. Për Washingtonin, këto janë “sinjale alarmi” nga një partner që po e harron se kush e mbajti në këmbë në momentet më të vështira.
BE – një strehë e përkohshme për Ramën
Edi Rama po përpiqet të shfrytëzojë afrimin me Bashkimin Europian si një “balancë” ndaj presionit amerikan. Takimet e shpeshta me liderë të BE-së, deklaratat për “unitetin europian” dhe përfshirja e Shqipërisë në nisma të diskutueshme si Procesi i Berlinit apo “Ballkani i Hapur”, janë pjesë e një strategjie të qartë: të shfaqet si njeriu që nuk varet më nga Uashingtoni.
Por ajo që Rama harron është se edhe Bashkimi Europian, në çdo vendim të rëndësishëm për Ballkanin, konsultohet me SHBA. Asnjë lider në rajon nuk ka arritur të përfitojë duke vënë në peshore miqësinë me Uashingtonin kundrejt interesave të momentit politik në Bruksel.
Rreziku i izolimit diplomatik
Nëse kjo linjë e Ramës vijon, Shqipëria rrezikon të futet në një fazë të re izolimi. SHBA nuk do të tolerojë gjatë një aleat që sillet si rival. Historia ka treguar se çdo përplasje me Washingtonin ka pasoja – ekonomike, politike dhe madje edhe personale për ata që guxojnë ta testojnë durimin amerikan.
Edi Rama mund të mendojë se ka fituar imunitet politik për shkak të lidhjeve me BE-në, por duhet të kujtojë se çdo pushtet që sfidon SHBA-në përfundon si flakë që digjet nga vetë zjarri që ndez.
Në politikën ndërkombëtare, si në jetë, ka disa gjëra me të cilat nuk luhet: me zjarrin, me ujin, dhe me SHBA-në. Nëse Edi Rama mendon se mund të ecë në këtë tel të hollë pa u rrëzuar, historia shumë shpejt do t’i tregojë se asnjë lider në Ballkan nuk e ka kaluar i padëmtuar këtë provë.
Ndalohet kopjimi pa lejen e portalit PatriotikMedia.al. Ky material është i mbrojtur sipas ligjit nr. 35/2016 për të drejtën e autorit dhe të drejtat e lidhura me të.